Powietrze w Polsce najgorsze w UE. Choroby i przedwczesne zgony, alarmujące dane
Pył zawieszony w powietrzu spowodował w 2022 roku blisko 240 tysięcy przedwczesnych zgonów. Takie szacunki przedstawia Europejska Agencja Środowiska (EEA). Najgorzej było w Niemczech, Polsce, we Włoszech. Jednocześnie starania UE na rzecz poprawy jakości powietrza zmniejszyły liczbę takich śmierci o 45 procent, w porównaniu do 2005 roku.
2024-12-11, 10:15
PM2,5 to pył zawieszony w powietrzu o średnicy cząstek mniejszej niż 2,5 mikrometra. Przez swój niewielki rozmiar łatwo przedostaje się do płuc i stanowi przez to zagrożenie dla zdrowia człowieka.
Co najmniej 239 tys. przedwczesnych zgonów w UE w 2022 roku można przypisać narażeniu na zanieczyszczenie PM2,5 powyżej zalecanego przez WHO stężenia - tak szacuje raport Europejskiej Agencji Środowiska (EEA).
Największą liczbę zgonów z powodu PM2,5 spośród krajów unijnych miało być we Włoszech, Polsce i Niemczech, odpowiednio 48,6 tys., 34,7 tys. i 32,6 tys.
Oprócz tego EEA przypisała 70 tys. zgonów narażeniu na przekraczające normy WHO stężenie ozonu (O3), wynikające m.in. z działalności przemysłowej.
REKLAMA
48 tys. przypadków śmierci miało być spowodowanych przez przekroczone poziomy dwutlenku azotu (NO2), wytwarzanego przez m.in. pojazdy.
Wcześniejsze raporty: szacunki unijnej agencji
Według unijnej agencji w 2021 roku PM2,5 spowodował przedwczesną śmierć 253 tys. osób w UE.
Jednak w okresie od 2005 do 2022 r. liczba śmierci w UE przypisywanych PM2,5 spadła o 45 proc. EEA zwraca uwagę, że to efekt starań na rzecz jakości powietrzna.
"Spadek przybliża UE do realizacji unijnego celu poprawy jakości powietrza - redukcji do 2030 roku o 55 proc. zgonów wynikających z jego zanieczyszczenia, co zapisano w planie »Zero zanieczyszczeń«" - zauważa unijna agencja ds. środowiska.
REKLAMA
Polityka ta skutecznie zmniejszyła emisję drobnych cząstek stałych z ogrzewania domowego, ich głównego źródła , oraz z innych źródeł, takich jak przemysł i transport. Emisje amoniaku, wtórnego prekursora PM, z rolnictwa również zostały zmniejszone w mniejszym stopniu, stwierdza EEA.
Dzięki działaniom na rzecz poprawy jakości powietrza, liczba przedwczesnych zgonów spadła, wskazuje EEA EEA posługuje się m.in. wskaźnikiem straconych lat życia (Years of Life Lost, YLL), szacującym dodatkowe lata życia, które zostały utracone z powodu śmierci wywołanej przez chorobę lub grupę chorób. YLL do określenia tego wykorzystuje statystyczną długość życia. Dane dotyczące śmiertelności na poziomie krajowym są danymi bazowymi używanymi do szacowania zgonów i YLL.
WHO: zanieczyszczenie powietrza odpowiada za wiele chorób
Jak twierdzi Światowa Organizacja Zdrowia, zanieczyszczenie powietrza jest poważnym zagrożeniem dla środowiska i jedną z głównych przyczyn śmierci wśród wszystkich czynników ryzyka, plasując się tuż za nadciśnieniem, paleniem tytoniu, wysokim poziomem glukozy.
WHO szacuje, że na całym świecie zanieczyszczenie powietrza jest odpowiedzialne za około 7 milionów przedwczesnych zgonów rocznie z powodu choroby niedokrwiennej serca, udaru, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc i raka płuc, ale także z powodu ostrych infekcji dróg oddechowych, takich jak zapalenie płuc, które dotyka głównie dzieci.
REKLAMA
Do tego zanieczyszczone powietrze uznaje się za jeden z głównych czynników ryzyka różnych chorób. Uważa się, że ma wpływ na wcześniactwo i niską masę urodzeniową, astmę, a także upośledzenia poznawcze i neurologiczne.
Czytaj także:
PAP/WHO/EEA/in./
REKLAMA