Co z unijnym finansowaniem Tarczy Wschód? Jest decyzja KE

KE o Tarczy Wschód. "Projekt wart rozważenia"

Biała Księga opublikowana dziś pokazuje, przed jakimi wyzwaniami stoi Europa i podkreśla, że musi się szybko dozbroić i być przygotowana na najgorsze scenariusze. Komisja stwierdziła, że Unia powinna więc wzmocnić ochronę zewnętrznej granicy, zwłaszcza lądowej z Rosją i Białorusią przed zagrożeniami militarnymi i hybrydowymi. Tarcza Wschód to – jak uznała Komisja – warty rozważenia projekt realizowany przez kilka unijnych krajów, który pozwoli stawić czoła rosnącym wyzwaniom w regionie.

Europa chce się dozbroić

W sumie Komisja wskazała siedem obszarów krytycznych wymagających usunięcia luk i nadrobienia zaległości, by wzmocnić obronność Unii. Oprócz Tarczy Wschód wymieniła obronę powietrzną i przeciwrakietową, systemy artyleryjskie, amunicję i pociski, drony i systemy antydronowe, mobilność wojskową, sztuczną inteligencję oraz innowacyjne technologie w obronności. Dzisiejsza Biała Księga nie przesądza jeszcze o konkretnych flagowych projektach i nie ma w niej listy. Do krajów członkowskich będzie należała decyzja w tej sprawie.

Teraz państwa mają sześć miesięcy na złożenie projektów do oceny przez Komisję. Pieniądze na sfinansowanie wspólnych, unijnych inwestycji w obronę, czy na rozkręcanie europejskiego przemysły zbrojeniowego będą pochodzić z funduszu pożyczkowego. Wart 150 miliardów euro fundusz będzie oferował tanie kredyty państwom członkowskim. To kluczowy element planu dozbrajającego Europę, którego szczegóły Komisja również dziś przedstawiła.

Szczegóły finansowania

Kolejnym elementem planu jest przyzwolenie Brukseli na większe zadłużanie się tych krajów, które zwiększą wydatki na obronność. Komisja luzuje reguły budżetowe. Jest też możliwość przesuwania pieniędzy między szufladkami w unijnym budżecie, czyli na przykład z funduszy spójności na obronę.

Jeśli chodzi o tanie kredyty z funduszu pożyczkowego, to Komisja zaproponowała, by 65 procent pieniędzy z pożyczek na obronność zostało przeznaczonych na komponenty pochodzące z Unii Europejskiej. Firmy zbrojeniowe spoza Wspólnoty, na przykład z USA, Wielkiej Brytanii, Kanady czy Turcji nie będą mogły liczyć unijne dofinansowanie, chyba że podpiszą umowy o obronie i bezpieczeństwie. Są też ograniczenia dla zaawansowanych systemów uzbrojenia, co do których kraje spoza Unii miałyby kontrolę nad ich ostatecznym wykorzystaniem. Chodzi na przykład o amerykańskie Patrioty z ograniczeniami nałożonymi przez Waszyngton.

• Putin chce uznania aneksji ukraińskich terytoriów. Grozi zajęciem kolejnego miasta
• Tajemniczy obiekt nad Bałtykiem. Interweniowała marynarka wojenna
• Będą kolejne rozmowy ws. pokoju w Ukrainie. "Diabeł tkwi w szczegółach"

Źródło: Polskie Radio/Beata Płomecka/kor