Wyzwania i priorytety transformacji energetycznej

„Polityka energetyczna w czasach wojny i transformacji. Priorytety krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Niemiec” – pod takim hasłem, w ramach Kongresu Paliwowego, odbyła się debata z udziałem ekspertów, m.in. Stanisława Barańskiego, dyrektora Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej w Orlen.

Dekarbonizacja

Dla polskiej energetyki i ciepłownictwa kluczowym wyzwaniem jest duże uzależnienie od węgla. W 2023 roku udział węgla w krajowym miksie wynosił około 60 procent. To więcej niż w krajach Europy Zachodniej.

- Bezpośrednio z tym związany jest też wiek aktywów węglowych oraz sieci elektroenergetycznych, których blisko połowa ma ponad 40-50 lat, co już niezależnie od presji regulacyjnej UE stanowi spore wyzwanie – podkreślał Stanisław Barański.

REKLAMA

Z tego m.in. powodu przeprowadzenie transformacji w Polsce wymaga więcej czasu, proces pochłonie też więcej środków.

Z punktu widzenia naszego kraju istotnym wyzwaniem jest także dekarbonizacja transportu. Dyrektor Barański zwrócił uwagę, że w tym przypadku jako region znajdujemy się w innej sytuacji rynkowej niż kraje Zachodniej Europy.

- Szczyt popytu na paliwa konwencjonalne, benzynę czy olej napędowy, jest przed nami. Tymczasem w wielu gospodarkach europejskich szczyt tego zapotrzebowania został już osiągnięty i popyt na tradycyjne paliwa jest tam mniejszy niż jeszcze kilka lat temu. Tym samym wyzwania związane z dekarbonizacją transportu również są relatywnie mniejsze.

Konkurencyjność

Jak zauważył ekspert, trzon obecnej polityki klimatyczno-energetycznej w Unii Europejskiej został sformułowany w nadzwyczajnym czasie, w okresie pandemii COVID-19, kiedy globalny popyt na energię gwałtownie spadł, a w związku z tym spadły też emisje. To z kolei wytworzyło iluzję szybkiego i bezbolesnego odejścia od paliw kopalnych oraz przekonanie, że system energetyczny jest elastyczny i można go dynamicznie zmienić.

REKLAMA

- Zależy nam, aby w dyskusji o transformacji energetycznej, poza kwestiami klimatycznymi, mocniej wybrzmiewała tematyka cen energii i bezpieczeństwa energetycznego – wyjaśniał Stanisław Barański.

Ceny energii mają niebagatelny wpływ na konkurencyjność europejskiej gospodarki. Zdaniem eksperta, nadzieję na takie przesunięcie wektorów dają przedstawione niedawno przez Komisję Europejską założenia tzw. Paktu dla Czystego Przemysłu (Clean Industrial Deal).

Bezpieczeństwo

Dyskutując o transformacji energetycznej, nie można nie uwzględniać konsekwencji tego, co dzieje się za naszą wschodnią granicą. Wojna w Ukrainie uświadomiła Europie, że bezpieczeństwo energetyczne ma kluczowe znaczenie. Polska – jak wyjaśniał ekspert – jeszcze przed wybuchem konfliktu podjęła skuteczne działania, które pozwoliły na uniezależnienie się od dostaw rosyjskich węglowodorów.

- Zdywersyfikowaliśmy źródła dostaw i szlaki transportowe. Zbudowaliśmy terminal LNG, Baltic Pipie, rozbudowaliśmy interkonektory. Polska zrobiła już dużo, by zapewnić bezpieczeństwo energetyczne sobie i całemu regionowi – podkreślał Stanisław Barański, dyrektor Biura Zrównoważonego Rozwoju i Transformacji Energetycznej w Orlen.

REKLAMA

Sponsorem artykułu jest Orlen